یکی از روش های طراحی طلا و جواهر طراحی طلا و جواهر با دست توسط ابزار معمول یعنی مداد و کاغذ ، در همه رندهای معروف سرتاسر دنیا ، نقطه آغازین ساخت و تولید به شمار می آید.

از آنجا که حق کپی رایت در اکثر کشورهای پیشرفته جزء اصول اولیه برندینگ است ، ارائه یک طرح و مدل جدید از طرف یک برند معتبر در فصول مختلف سال اجتناب ناپذیر بوده و مدیران این شرکتها میکوشند تا با بکارگیری بهترین ایده پردازان یا همان طراحان دستی گوی سبقت را از رقبای خود ببرند.

در یک بررسی اجمالی در تاریخچه برندهای معروف ، همیشه وجود یک فرد خلاق  با ایده های جدید به عنوان موسس و بنیانگذار آن برند بیش از هر چیز دیگری توجه همگان را بخود جلب میکند.

یاد آوری این نکته از این جهت حائز اهمیت است که برای تولید یک محصول درجه یک اول میبایست یک طرح جدید و بروز در دست داشته باشیم و سپس به فکر عوامل و ابزار جدید و پیشرفته باشیم.

در کشور ما با توجه به روند رو به رشد کلاسهای آموزش طراحی طلا و جواهر و آموزش روش های طراحی طلا و جواهر، بسیارند شرکت هایی که از آخرین ابزار و تکنولوژی برای ساخت مصنوعات طلا و جواهر استفاده میکنند اما متاسفانه تعداد  کمی هم از همکاران بدلیل فقر فرهنگی و فکری از پرداخت اجرت و حقوق مکفی به طراحان دستی، خودداری کرده و به کپی کارهای خارجی و یا حتی همکاران داخلی خود میپردازند.

پس از بررسی تاریخچه صنعت طلا و جواهر به ادامه بحث خواهیم پرداخت.

نگاهی به جواهرات، دوران طلایی و دوره عصر حجر :

باستان شناس قرن ۱۹ ادوارد پیته در غار سنگی ای به نام مس دی آزیل، واقع در کوه های پیرنه فرانسه، گردنبندها و دستبندهایی از جنس استخوان، دندان، صدف مروارید، صدف حلزون و سنگ یافت که به وسیله ریسمان و رباط حیوانات به نخ کشیده و به صورت ابتدایی درست شده بودند. ساکنین این مکان به آزیلی ها معروف و بین سال های ۱۷۸۰۰ و ۶۵۰۰ قبل از میلاد در این منطقه زندگی می کردند. اولین فلزی که انسان ها به کار گرفتند، فلز خالص طبیعی بود که در غارهای اسپانیا کشف شد. اشیاء به دست آمده از غارهای مالتراویسو در کاسرز و غارهای میرون در کانتابریان اسپانیا به دوران طلایی اواخر دوره سنگ ( قرون ۴۰۰۰۰ تا ۱۰۰۰۰ سال قبل از میلاد) باز می گردد. 

استفاده از جواهرات در دوران های گذشته به صورت های مختلف از جمله تراشیدن سنگ های گران بها و آویزان کردن آنها در گوشه لباس، کمربند و غلاف شمشیر جنگاوران نیز بوده است.

دستبند زنجیر مانند کلفتی که در قرن شانزدهم طراحی شد، اولین نمونه ای بود که به طراحی جواهرات امروزی شبیه بود. از زنجیر طلا علاوه بر زیور آلات در تهیه سایر اقلام مانند کیف و سنجاق سینه، قلاب کمربند و کلاه نیز استفاده می شد.

این طراحی ها ی ابتدایی در آثار کشف شده در کنار اجساد مردگان و بناهای قدیمی بیانگر این مدعی بوده و در هر منطقه جغرافیایی و در هر دوره تاریخی ویژه گیها و مشخصات منحصر به همان منطقه و دوره زمانی را داراست.

فلزگری و انسان اولیه :
نشانه های اولیه فلزگری به بیش از ۱۰۰۰۰ سال گذشته برمی گردد. زمانی که انسان از مس خالص، آهن، نقره و قلع برای ساخت ابزار و احتمالا اشیاء تزیینی استفاده کرد. درفش های مس که به حدود ۷۰۰۰ سال قبل از میلاد می رسد، در فلات آنتالیا، ترکیه شرقی یافت شد. ابزارهایی در عصر نو سنگی دوران پیش از سفالگری در چاینو تپسی نزدیک بخش فوقانی تیگریس ریور ولی، کشف شدند و به نظر می رسد که مس از کانساری در حدود ۲۰ کیلومتری ارگانی میدن، استخراج شده است. 

اولین فلزکاری ابتدایی موفقیت آمیز نبود زیرا مس خالص بدون حرارت چکش کاری، اما سپس با استفاده از تکنیک آتش و حرارت شکل داده و اولین آلیاژ فلزی حدود ۳۵۰۰ سال قبل از میلاد تهیه شد که به دوران عصر برنز معروف است. 

متاسفانه قدیمی ترین زبان نوشتاری به ۳۰۰۰ سال قبل از میلاد بازمی گردد، بنابراین نوع انگیزه ها و آداب و رسوم انسان های عصر حجر، تفاسیر و فرضیات متفاوتی دارد. نحوه زندگی انسان ها بر روی سنگ نوشته ها ( نقاشی های روی دیوار غارها) که ۱۰۰۰۰ تا ۱۲۰۰۰ سال قدمت دارند نقش بسته است، اما این علائم تصویری بسیار ابتدایی بوده و معنای آن کاملا قابل درک نبود تا زمانی که محققین بر این باور بودند که سومری ها حدود ۳۰۰۰ سال قبل از میلاد اولین زبان نوشتاری را ایجاد کرده بودند اما یک تیم باستانشناس آلمانی، خط هروگلیف مصری را که در ابیدوس کشف شده بود با استفاده از رادیواکتیویته آن بررسی کردند و شواهد نشان داد که این اثر تقریبا ۵۳۰۰ سال عمر دارد.

با توجه به قدمت هفت هزار ساله این هنر اکثر سازندگان ابتدا برای ساخت یک مدل جدید از نبوغ ذاتی یک فرد خلاق کمک گرفته و طراح نیز با توجه به شرایط زمان ،مکان ، فرهنگ و آداب و رسوم آن منطقه اقدام به طراحی یک طرح جدید مینماید.

---

(( در گذشته از هنر ویترا (نقای روی شیشه) برای ساخت گردن بند استفاده می شده است.))

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

جورج راونسکرافت در سال ۱۶۷۰ برای ساخت انگشتر های خود از الماس استفاده کرد که با استقبال فراوانی از سوی افراد طبقه اشراف فرانسه مواجه شد.

کارلو جولیانی در ناپل ایتالیا، اوژینو فونتانی درفرانسه و تیفانی در نیویورک از دیگر کسانی بودند که شروع به طراحی زیور آلات با ویترا کردند. شکوفایی جواهرات در اروپا را باید ازقرن نوزدهم دانست    .

پیوکاستلانی و میکل آنجلو کاتانی از نخستین کسانی بوند که در دهه اول قرن تمامی زیور آلات کلاسیک در اروپا جمع آوری کرده و به طراحی نمونه های جواهرات باستانی پرداختند. قرن ۱۹، قرن ظهور سنگ سیاه در صنعت طلا و جواهر است و در اصل نماد میهن پرستی هستند.

استفاده از آلیاژهای مختلف در زیور آلات را آلمانی ها با ساخت بند ساعت از جنس پلاتین به روش های طراحی طلا و جواهر اضافه کردند. بیشترین شکل هایی که در این زمان استفاده می شد شامل گل، خوشه گندم، پروانه و خورشید که هر کدام به عنوان سمبل شناخته شده بودند. سنجاق سینه به شکل گل و با شیشه های نارنجی تزئین شده بودکه نماد باروری و پاکی است که دوشیزگان در مهمانی ها استفاده می کردند.

در قرن بیستم، برخی از کمپانی های طراحی جواهرات همچون کارتیه دست به اقدام جالبی زدند. کارتیه طراح و جواهر ساز فرانسوی در سال ۱۹۲۵ انگشتری ساخت از ۳ حلقه باریک طلای زرد، قرمز و سفید ساخته شده بود و دیری نپائید که یکی از پرطرفداران ترین مدل حلقه ها بین زوج ها تبدیل شد. ساخت گوشواره های بلند و دنباله دار هم در همین قرن ساخته شد. گردنبد قلاده ای هم پس از اینکه ملکه الکساندرا در انگلیس برای پوشاندن زخم های گلویش از آن استفاده کرد، رواج یافت.

ایتالیایی ها خریداران اصلی سنگ های گران بها و مروارید های اصل شرقی بودند. تاجران ایتالیایی، جواهرات را به قیمتی نازل از شرقی ها می خریدند و به قیمت گزاف به اروپاییان می فروختند.

(( در میان جواهرات، مروارید های سفید هند و ایران از ارزش بالایی برخوردار بودند. ))

مدتی بعد تصمیم گرفتند که سنگ هایی مصنوعی شبیه مروارید ساخته تا بتوانند با نازل ترین قیمت به مردم عادی بفروشند. سرانجام با مخلوط کردن پودر شیشه سفید، سفیده تخم مرغ و ماده لزج حلزون، مروارید مصنوعی ساخته شد.

از سال ۱۹۶۰ به بعد، طراحان جواهرات تصمیم گرفتند که روش های فانتزی را جایگزین روش های طراحی طلا و جواهر سنتی کنند و از روش های قدیمی کمی فاصله بگیرند. بدین ترتیب طرح هایی مخلوط از طلای زرد (طلا + آلیاژ برتز) و طلای سفید (طلا + آلیاژ نقره) و انواع سنگ های قیمتی رواج پیدا کرد.

بایدها و نبایدها در روش های طراحی طلا و جواهر با دست :

در طراحی دستی طلا و جواهر ، شخص طراح میبایست در درجه اول اصول و قواعد طراحی طلا و جواهر با دست را دقیق و کامل بداند و سپس آنرا با رعایت نکات فنی طلا سازی و جواهر سازی ترسیم و به کارفرما ارائه کند.

بدون در نظر گرفتن نکات فنی ساخت ، آنچه را که شخص طراحی میکند در حد یک نقاشی باقی خواهد ماند و در ۹۹ درصد موارد قابلیت ساخت را ندارد.

دانشجویان رشته معماری و هنر از علاقه مندان به طراحی طلا و جواهر با دست هستند ، اما اغلب اوقات بدون دانش طلا و جواهر سازی مبادرت به این کار میکنند که منجرب به شکست و ناامیدی از ادامه کار در آنها میشود.

همین جا از آنها خواهشمندم قبل از شروع به طراحی طلا و جواهر ابتدا دانش خود را در زمینه های زیر بالا ببرند

۱-نکات فنی طراحی دستی

 ۲- نکات فنی طلا و جواهر سازی

 ۳-انواع روشهای مخراجکاری

۴- انواع سنگ جواهر و تراش آنها

بعد از کسب آگاهی از موارد فوق تازه میتوانند اقدام به طراحی طلا و جواهر کنند و در آن صورت طرح های آنها یک طرح فنی بوده و قابلیت ساخت و مخراجی دارد.

بازار کار رشته طراحی طلا و جواهر با دست:

در سالهای اخیر ، طراحی طلا و جواهر با دست به یکی از رشته های پر طرفدار و پردرآمد تبدیل شده و در کنار طراحی لباس ، کیف و کفش ، در بحث آموزش نیز در قسمت خانم ها نسبت به سایر رشته های فنی مثل خیاطی و آشپزی و …… از پرطرفدارترین ها به حساب می آید.

 خانم ها بعضا به دلیل مشکلات قادر به انجام کار در بیرون از خانه نیستند و این رشته یعنی طراحی طلا و جواهر با دست علاوه بر درآمد زایی اوقات فراغت آنها را پر کرده و در کنار کار خانه و مراقبت از کودکان خود با یادگیری یک هنر ارزنده و آبرومند ، از انجام آن لذت معنوی نیز میبرند و یک راه برای کاهش استرس و تمرد اعصاب برای آنها محسوب میشود.

اما یک نکته را باید حتما به آنها متذکر شد و آن اینکه یادگیری این هنر همانند سایر رشته های هنری دیگر  نیازمند صرف وقت بوده و باید با حوصله بر روی آن تمرکز کنند و در کنار علاقه یک استعداد نقاشی کشیدن هم باید داشته باشند.از طرف دیگر علاوه بر استعداد نقاشی یک دید سه بعدی هم باید برای تصور کردن طرح و ایده خود داشته باشند.اگر دارای این ویژه گیها هستند وارد این حرفه و هنر بشوند در غیر اینصورت فقط وقت و هزینه خود را تلف میکنند.آموزش طراحی طلا و جواهر در ایران جزو رشته های نوپا بوده و از آنجا که یک رشته دانشگاهی نیست اکثر مربیان بر اساس تجربه شخصی خود به آموزش میپردازند.

ابزار کار مورد نیاز طراحی طلا و جواهر با دست:

بر خلاف برخی از رشته های فنی و هنری ، برای طراحی طلا و جواهر با دست به کمترین و ارزانترین ابزار نیاز دارید.مداد و کاغذ معمولی از اصلی ترین و متداولترین ابزار این رشته است.در درجه دوم استفاده از رنگ ها مثل مداد رنگی ، آبرنگ و گواش مطرح میشود.

بنابراین شما به عنوان هنرجوی رشته طراحی دستی طلا و جواهر با کمترین هزینه میتوانید کار کنید و کسب درآمد کنید.استفاده از ابزار ابتدایی مداد و کاغذ این امکان را به طراح میدهد که در هر مکان و در هر موقعیتی بتواند در صورت داشتن ایده ای در ذهن خود بلافاصله آن را برروی کاغذ ترسیم کند.

طراحی طلا و جواهر با دست،کار یا تفریح:

از نقطه نظر بسیاری از طراحانی که مشغول به این کار هستند ، این هنر به عنوان یک تفریح و سرگرمی برای اوقات فراغت و حتی زمانهای تلف شده آنها است و بعضی از افراد حتی به عنوان شغل دوم به آن نگاه میکنند.

شما در طول شبانه روز زمانهای تلف شده زیادی دارید که نمیتوانید از آنها کسب درآمد کنید.مثلا زمانیکه شما در سفر در قطار یا هواپیما هستید ، یا زمانی که در ترافیک در مسیر محل کارتان هستید و یا حتی زمانیکه مشغول تلویزیون دیدن هستید ، میتوانید با طراحی هم از وقت خود استفاده کنید و هم از آن لذت ببرید.